Bài 4. Giải phương trình bậc nhất if - else

1. Bài toán

  Yêu cầu: Giải phương trình bậc 1 có dạng: \(ax + b = 0\).

• Input: Nhập hệ số \(a\), \(b\).
• Output: In màn hình nghiệm phương trình bậc nhất.

2. Giải thuật:

Bước 1. Nhập thông tin:

• Bước 1.1. Nhập hệ số \(a\), \(b\);

Bước 2. Xử lý:

• Bước 2.1. Nếu \(a = 0\);
• Bước 2.1.1. Nếu \(b = 0\) thì phương trình vô số nghiệm;
• Bước 2.1.2. Nếu \(b <> 0\) thì phương trình vô nghiệm;
• Bước 2.2. Nếu a khác 0;
• Bước 2.2.1. Phương trình có nghiệm \(x = - \dfrac{b}{a}\);

Bước 3. In ra màn hình nghiệm của phương trình bậc nhất.

3. Code Pascal:

Program Giai_pt_bacI;
Uses crt;
Var a, b: Integer;
    x: real;
Begin
    clrscr;
    writeln('Giai phuong trinh bac nhat');
    write('Nhap he so a = ');
    readln(a);
    write('Nhap he so b = ');
    readln(b);
    if a = 0 then 
        if b = 0 then write('Phuong trinh vo so nghiem')
        else write('Phuong trinh vo nghiem')
    else 
        begin
            x := -b/a;
            write('Phuong trinh co nghiem x = ', x:1:1);
        end;
    readln;
End.

4. Giải thích code

Dong code	Ý nghĩa
Program Giai_pt_bacI;	Đặt tên chương trình Giai_pt_bacI
uses crt;	Khai báo các hàm thư viện
Var a, b: Integer;x: real;	Khai báo biến a(hệ số a), b(hệ số b)
clrscr;	Xóa màn hình khi chạy chương trình
writeln('Giai phuong trinh bac nhat');	In ra màn hình dòng chữ Giai phuong trinh bac nhat
write('Nhap he so a = ');	In ra màn hình dòng Nhap so a:
readln(a);	Nhập từ bàn phím giá trị gán vào biến a
write('Nhap so b: ');	In ra màn hình dòng Nhap so b:
readln(b);	Nhập từ bàn phím giá trị gán vào biến b
if a = 0 then if b = 0 then write('Phuong trinh vo so nghiem') else write('Phuong trinh vo nghiem')	Nếu trường hợp a = 0 thì xét tiếp Trường hợp nếu b = 0 thì in ra dòng Phuong trinh vo so nghiem Ngược lại, tức b <> 0 in ra dòng Phuong trinh vo nghiem
else begin x := -b/a; write('Phuong trinh co nghiem x = ', x:1:1); end;	Ngược lại, tức a khác 0 thì in ra màn hình dòng Phuong trinh co nghiem x = và in ra giá trị của biến x
Readln;	Dừng màn hình cho các bạn xem kết quả.

5. Kết Quả Pascal

Kết luận:
    ▪ Bài này chúng ta sử dụng câu điều kiện rẻ nhánh dạng đủ If - Else.
    ▪ Xét đầy đủ các trường hợp của phương trình bậc nhất \(a = 0\) và \(a <> 0\)
    ▪ Để ý phía trước câu lệnh else các câu lệnh không có dấu chấm ;